Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Allium ursinum & Bunium bulbocastanum

fotò
fotò
Aiet-bastard

Allium ursinum

Amaryllidaceae Alliaceae

Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.

Descripcioun :
L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).

Usanço :
"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas.
- Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli
". ("En Mountagno", op.cit p. 72)
Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.

Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae

Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai

Liò : Faio - Blachiero - Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753

fotò
fotò
Bizoc

Bunium bulbocastanum

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Aglan-de-terro, Pissagou, Babarouoto, Castagnolo.

Noms en français : Noix-de-terre, Terre-noix.

Descripcioun :
Lou bizoc trachis dins li tepiero roucaiouso pulèu de Prouvènço dóu levant. Lis enflourejado en brout se recounèisson i noumbróusi bratèio (5 à 10) is oumbello (de 8 à 20 rai) e oumbellulo. I'a dos meno de fueio (fotò). Fai uno cabosso de 1 à 2 cm de diamètre. En Alouos se dis di pichòti poumo-de-terro :"A pas proun plóugu, li a que de bizoc aquest an" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Coumpara emé l'agland-de-terro que ié sèmblo proun.

Usanço :
"A la primo, se manjavo la rabo de la babarouoto cruò" (in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60). Li grano soun acampado coume de cumin e li fueio podon remplaça lou juvert.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Bunium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Tepiero roucaiouso - Esboudèu - Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Bunium bulbocastanum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
RR
C
C
CC
CC
CC
CC

Allium ursinum & Bunium bulbocastanum

ges
ges
RR
ges
ges
ges
RR
C

Coumpara Aiet-bastard emé uno autro planto

fotò

Coumpara Bizoc emé uno autro planto

fotò